ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Α΄ ΤΑΞΗΣ
ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ
Στη διδακτέα ύλη του μαθήματος της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και Γραμματείας της Α΄ Τάξης του Ημερήσιου Γενικού Λυκείου περιλαμβάνεται η παρακάτω ύλη από το εγχειρίδιο Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι (Ξενοφών, Θουκυδίδης) των Κ. Διαλησμά, Α. Δρουκόπουλου, Ε. Κουτρουμπέλη, Γ. Χρυσάφη:
1. Εισαγωγή (ως υλικό αναφοράς με επισήμανση των κύριων σημείων)
α) Κεφάλαιο Β΄: Θουκυδίδης Ολόρου Αλιμούσιος (1. Η ζωή του – 2. Το έργο του. Ενδιαφέροντα και ιδέες – Μέθοδος – Η δομή του έργου. Ο χρόνος της σύνθεσής του – Γλώσσα και ύφος).
β) Κεφάλαιο Γ΄: Ξενοφών Γρύλλου Ερχιεύς (1. Η ζωή του – 2. Το έργο του. Ενδιαφέροντα και ιδέες).
2. Κείμενα
α) Ξενοφών, Ελληνικά, Βιβλίο Β΄ με βασικό θεματικό πυρήνα: Στρατιωτική υπεροχή και πολιτική κυριαρχία
1. Εισαγωγή (ως υλικό αναφοράς με επισήμανση των κύριων σημείων)
α) Κεφάλαιο Β΄: Θουκυδίδης Ολόρου Αλιμούσιος (1. Η ζωή του – 2. Το έργο του. Ενδιαφέροντα και ιδέες – Μέθοδος – Η δομή του έργου. Ο χρόνος της σύνθεσής του – Γλώσσα και ύφος).
β) Κεφάλαιο Γ΄: Ξενοφών Γρύλλου Ερχιεύς (1. Η ζωή του – 2. Το έργο του. Ενδιαφέροντα και ιδέες).
2. Κείμενα
α) Ξενοφών, Ελληνικά, Βιβλίο Β΄ με βασικό θεματικό πυρήνα: Στρατιωτική υπεροχή και πολιτική κυριαρχία
2. Κείμενα
α) Ξενοφών, Ελληνικά, Βιβλίο Β΄ με βασικό θεματικό πυρήνα: Στρατιωτική υπεροχή και πολιτική κυριαρχία
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Ι, 16-32 (από μετάφραση)
ΙΙ, 1-4
ΙΙ, 16-23
ΙΙΙ, 11-16 (από μετάφραση)
ΙΙΙ, 50-56
ΙV, 1-17 (από μετάφραση)
ΙV, 18-23
ΙV, 37-43 περιληπτικά
β) Θουκυδίδης, Βιβλίο Γ΄ με βασικό θεματικό πυρήνα: Ισχύς και δίκαιο, η «ηθική» του πολέμου ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Γ’, 70 (από μετάφραση)
Γ’, 71-74
Γ’, 75 (από μετάφραση)
37
Γ’, 76-78
Γ’, 79-80 (από μετάφραση)
Γ’, 81
Γ’, 82-83 (από μετάφραση)
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας στην Α΄ Τάξη
του Ημερήσιου Γενικού Λυκείου
Τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα της Α.Ε. γλώσσας διδάσκονται με βάση το κείμενο που επιτρέπει την κατανόηση της λειτουργικής χρήσης τους. Αυτό σημαίνει ότι η αφόρμηση για την εξέταση ενός γραμματικού και συντακτικού φαινομένου δίνεται από το κείμενο. Το φαινόμενο βρίσκεται στο πραγματικό του περιβάλλον, το κείμενο, και δίνει τη δυνατότητα της κατανόησης του ρόλου και της σημασίας του.
Ειδικότερα, επιδιώκεται στην Α΄ τάξη του Ημερήσιου Γενικού Λυκείου η εξοικείωση των μαθητών/τριών με τα φαινόμενα της Γραμματικής και του Συντακτικού, χωρίς επέκταση σε λεπτομέρειες, τα οποία είναι απαραίτητα για την καλύτερη και πιο αποτελεσματική γνώση της γλώσσας· στη Β΄ και Γ΄ τάξη (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών) η γλωσσική κατάρτιση των μαθητών/τριών ολοκληρώνεται με τη μελέτη σε βάθος συνθετότερων γραμματικών και συντακτικών φαινομένων.
Ενδεικτικά, προτείνονται τα εξής με τη μορφή επανάληψης:
1. Ουσιαστικά και Επίθετα Α΄, Β΄ κλίσης. Δομή πρότασης. Υποκείμενο ρήματος. Υποκείμενο μετοχής.
2. Ρήματα Α’ συζυγίας, Ενεργητική φωνή. Αντωνυμίες. Αντικείμενο ρήματος. Ειδικό – τελικό απαρέμφατο.
3. Ρήματα Α’ συζυγίας, Μέση φωνή. Παραθετικά (ομαλός σχηματισμός). Είδη μετοχής (με έμφαση στις επιθετικές και τις επιρρηματικές).
Ακολουθούν γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα, που είτε δεν έχουν διδαχθεί οι μαθητές/τριες στο Γυμνάσιο, είτε χρειάζονται εμπέδωση και εμβάθυνση στο Λύκειο (λαμβάνοντας υπόψη το νέο Ω.Π. Γυμνασίου και τον εξορθολογισμό της ύλης για το γυμνάσιο):
Α) Γραμματικά φαινόμενα
1. Φωνηεντόληκτα ουσιαστικά Γ΄ κλίσης (μονόθεμα).
2. Φωνηεντόληκτα ουσιαστικά Γ΄ κλίσης (διπλόθεμα).
3. Υγρόληκτα ουσιαστικά Γ΄ κλίσης (διπλόθεμα).
4. Ανώμαλα ουσιαστικά (π.χ. ναῦς, χείρ κ.λπ.).
5. Επίθετα Γ΄ κλίσης (φωνηεντόληκτα, αφωνόληκτα και ενρινόληκτα). Κλίση μετοχών.
6. Ανώμαλα παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων.
7. Αντωνυμίες κτητικές.
8. Κλίση συνηρημένων ρημάτων σε –άω, -έω και –όω. Σχηματισμός των άλλων χρόνων.
9. Αόριστος Β΄.
10. Παθητικός Μέλλοντας Α΄ και Παθητικός Αόριστος Α΄.
11. Ρήματα υγρόληκτα και ενρινόληκτα. Σχηματισμός Μέλλοντα και Αορίστου. Σχηματισμός Μέλλοντα των σε –ίζω ρημάτων.
38
12. Σχηματισμός συντελικών χρόνων αφωνόληκτων ρημάτων.
Β) Συντακτικά φαινόμενα
1. Κατηγορούμενο. Γενική κατηγορηματική. Επιρρηματικό και προληπτικό κατηγορούμενο.
2. Αντικείμενο άμεσο και έμμεσο. Σύστοιχο αντικείμενο. Κατηγορούμενο του αντικειμένου.
3. Απαρέμφατο έναρθρο και άναρθρο. Απρόσωπη σύνταξη.
4. Μετοχές: κατηγορηματική και επιρρηματική. Συνημμένη και απόλυτη.
5. Β΄ όρος σύγκρισης.
6. Ομοιόπτωτοι – Ετερόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί.
7. Επιρρηματικοί προσδιορισμοί (εμπρόθετοι, πλάγιες πτώσεις).
8. Παρατακτική-Υποτακτική σύνδεση.
9. Δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις (Είδος, εκφορά, λειτουργία).
10. Δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις (Είδος).
11. Υποθετικοί λόγοι (η διδασκαλία θα περιορισθεί μόνο στον εντοπισμό τους [υπόθεση – απόδοση]).
α) Ξενοφών, Ελληνικά, Βιβλίο Β΄ με βασικό θεματικό πυρήνα: Στρατιωτική υπεροχή και πολιτική κυριαρχία
ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Ι, 16-32 (από μετάφραση)
ΙΙ, 1-4
ΙΙ, 16-23
ΙΙΙ, 11-16 (από μετάφραση)
ΙΙΙ, 50-56
ΙV, 1-17 (από μετάφραση)
ΙV, 18-23
ΙV, 37-43 περιληπτικά
β) Θουκυδίδης, Βιβλίο Γ΄ με βασικό θεματικό πυρήνα: Ισχύς και δίκαιο, η «ηθική» του πολέμου ΕΝΟΤΗΤΕΣ
Γ’, 70 (από μετάφραση)
Γ’, 71-74
Γ’, 75 (από μετάφραση)
37
Γ’, 76-78
Γ’, 79-80 (από μετάφραση)
Γ’, 81
Γ’, 82-83 (από μετάφραση)
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας στην Α΄ Τάξη
του Ημερήσιου Γενικού Λυκείου
Τα γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα της Α.Ε. γλώσσας διδάσκονται με βάση το κείμενο που επιτρέπει την κατανόηση της λειτουργικής χρήσης τους. Αυτό σημαίνει ότι η αφόρμηση για την εξέταση ενός γραμματικού και συντακτικού φαινομένου δίνεται από το κείμενο. Το φαινόμενο βρίσκεται στο πραγματικό του περιβάλλον, το κείμενο, και δίνει τη δυνατότητα της κατανόησης του ρόλου και της σημασίας του.
Ειδικότερα, επιδιώκεται στην Α΄ τάξη του Ημερήσιου Γενικού Λυκείου η εξοικείωση των μαθητών/τριών με τα φαινόμενα της Γραμματικής και του Συντακτικού, χωρίς επέκταση σε λεπτομέρειες, τα οποία είναι απαραίτητα για την καλύτερη και πιο αποτελεσματική γνώση της γλώσσας· στη Β΄ και Γ΄ τάξη (Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών) η γλωσσική κατάρτιση των μαθητών/τριών ολοκληρώνεται με τη μελέτη σε βάθος συνθετότερων γραμματικών και συντακτικών φαινομένων.
Ενδεικτικά, προτείνονται τα εξής με τη μορφή επανάληψης:
1. Ουσιαστικά και Επίθετα Α΄, Β΄ κλίσης. Δομή πρότασης. Υποκείμενο ρήματος. Υποκείμενο μετοχής.
2. Ρήματα Α’ συζυγίας, Ενεργητική φωνή. Αντωνυμίες. Αντικείμενο ρήματος. Ειδικό – τελικό απαρέμφατο.
3. Ρήματα Α’ συζυγίας, Μέση φωνή. Παραθετικά (ομαλός σχηματισμός). Είδη μετοχής (με έμφαση στις επιθετικές και τις επιρρηματικές).
Ακολουθούν γραμματικά και συντακτικά φαινόμενα, που είτε δεν έχουν διδαχθεί οι μαθητές/τριες στο Γυμνάσιο, είτε χρειάζονται εμπέδωση και εμβάθυνση στο Λύκειο (λαμβάνοντας υπόψη το νέο Ω.Π. Γυμνασίου και τον εξορθολογισμό της ύλης για το γυμνάσιο):
Α) Γραμματικά φαινόμενα
1. Φωνηεντόληκτα ουσιαστικά Γ΄ κλίσης (μονόθεμα).
2. Φωνηεντόληκτα ουσιαστικά Γ΄ κλίσης (διπλόθεμα).
3. Υγρόληκτα ουσιαστικά Γ΄ κλίσης (διπλόθεμα).
4. Ανώμαλα ουσιαστικά (π.χ. ναῦς, χείρ κ.λπ.).
5. Επίθετα Γ΄ κλίσης (φωνηεντόληκτα, αφωνόληκτα και ενρινόληκτα). Κλίση μετοχών.
6. Ανώμαλα παραθετικά επιθέτων και επιρρημάτων.
7. Αντωνυμίες κτητικές.
8. Κλίση συνηρημένων ρημάτων σε –άω, -έω και –όω. Σχηματισμός των άλλων χρόνων.
9. Αόριστος Β΄.
10. Παθητικός Μέλλοντας Α΄ και Παθητικός Αόριστος Α΄.
11. Ρήματα υγρόληκτα και ενρινόληκτα. Σχηματισμός Μέλλοντα και Αορίστου. Σχηματισμός Μέλλοντα των σε –ίζω ρημάτων.
38
12. Σχηματισμός συντελικών χρόνων αφωνόληκτων ρημάτων.
Β) Συντακτικά φαινόμενα
1. Κατηγορούμενο. Γενική κατηγορηματική. Επιρρηματικό και προληπτικό κατηγορούμενο.
2. Αντικείμενο άμεσο και έμμεσο. Σύστοιχο αντικείμενο. Κατηγορούμενο του αντικειμένου.
3. Απαρέμφατο έναρθρο και άναρθρο. Απρόσωπη σύνταξη.
4. Μετοχές: κατηγορηματική και επιρρηματική. Συνημμένη και απόλυτη.
5. Β΄ όρος σύγκρισης.
6. Ομοιόπτωτοι – Ετερόπτωτοι ονοματικοί προσδιορισμοί.
7. Επιρρηματικοί προσδιορισμοί (εμπρόθετοι, πλάγιες πτώσεις).
8. Παρατακτική-Υποτακτική σύνδεση.
9. Δευτερεύουσες ονοματικές προτάσεις (Είδος, εκφορά, λειτουργία).
10. Δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις (Είδος).
11. Υποθετικοί λόγοι (η διδασκαλία θα περιορισθεί μόνο στον εντοπισμό τους [υπόθεση – απόδοση]).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου